PRP terapija (platelet rich plasma, autologous conditioned plasma, plazma obogaćena trombocitima) je terapija koja se koristi intenzivno u anti ageing-u u posljednjih 10-tak godina, a predstavlja primjenu koncentrata trombocita i proteina plazme, koji se dobija iz pune krvi nakon centrifugitanja i uklanjanja ostalih ćelijskih elemenata. Popularnosti PRP je svakako dorpinijela promocija od strane zvijezda šou biznisa, a najpoznatiji je kao „vampirski“ tretman. Osim kod anti ageinga i plastične hirurgije, PRP nalazi svoju široku primjenu kod povreda lokomotornog sistema. Njačešće su to povrede mekotkivnih struktura velikih zglobova kod uganuća i iščašenja. PRP se koristi i u oralnoj hirurgiji.
Najčešće indikacije za primjenu PRP tretmana u anti-ageing-u su:
- znakovi starenja na licu i dekolteu,
- dispigmentacije,
- alopecija i prorijeđenost kose,
- podočnjaci,
- ožiljci od akni i
- druge nesavršenosti na koži.
Radi se o tretmanu koji je minimalno invazivan. Oporavak je kratak. Nakon tretmana boja kože je ujednačenija, koža je mekša, hidriranija, izgleda zdravije, a bore su ublažene.
PRP djeluje tako što na prirodan način ubrzava regeneraciju kože i potkožnih tkiva, te tako smanjuje bore i poboljšava tonus kože. Trombociti imaju sposobnost i afinitet da se vežu za tkivni tromboplastin koji se nalazi kod oštećenja tkiva, posebno krvih sudova, i otpočnu procese cijeljenja. Obzirom da se u PRP nalaze i matične ćelije, one dodatno doprinose ovom efektu. U PRP se u različitim koncentrcija nalaze i faktori rasta koji se oslbađaju iz alfa granula: platelet-derived growth factor, transforming growth factor beta, fibroblast growth factor, insulin-like growth factor 1, insulin-like growth factor 2, vascular endothelial growth factor, epidermal growth factor, Interleukin 8, keratinocyte growth factor, connective tissue growth factor…
PRP se priprema u laboratoriji. Razlikujemo više vrsta PRP u zavisnosti o koncetntracije leukocita i fibrina. Pacijentova puna krv se uzorkuje u epruvete sa dodatkom anti-koagulanta, najčešće ACD. Epruveta se ivertuje 5-10 puta. Nakon toga se postavlja u centrifugu. Epruvete se stavljaju u paru, a ako je jedna onda je potrebno koristiti kontra teg iste mase. Preporuke su da se centrifugira 2 puta. Prvi put na 900 obrtaja u minuti, nakon čega se izdvojena plazma koja je siromašna trombocitima (PPP-platelet poor plasam) prebacuje u nove epruvete, i ponovo centrigugira. Ovog puta na 1000 obrtaja u minuti 10 minuta na temperaturi koja je nešto niža od sobne. Drugo centrifugiranje služi da koncentriše trombocite na dnu epruvete. Idealno bi bilo da se prije centrifugiranja i nakon prvog centrifugiranja odrede vrijednosti hematokrita i leukocita, te onda u odnosu na te parametre određivati brzinu i trajanje centrifugiranja.
Opisan pustupak je nešto komplikovaniji, i rijetko je primjeniv u ordinacijama za plastičnu i estetsku hirurgiju. Zato na tržištu postoji veliki broj pripremljenih setova koji sadrže sav potrošni materijal (epruvete, gaze, sisteme za uzorkovanje krvi, esmarh povesku itd). Svaki proizvođač nudi i preporučuje odgovarajuće centrifuge, koje imaju odgovarajući ugao pozicije epruvete, kao i program centrifugiranja tj. brzinu i trajanje. Tako se dobijaju najveće količine PRP zadovoljavajućeg kvliteta. Dakle, nema previše mjesta za improvizacije.
Postoje i setovi u kojima se nalaze kombinovane epruvete, koje se sastoje iz 2 dijela, i koje omogućavaju odvajanje plazme od ćelijskih elemenata, a što onda omogućava lakše izdvajanje PRP kroz jedno centrifugiranje. Važno je napomenuti da je PRP moguće miješati sa hijaluronskom kisjelinom, tako da se postigne još bolji anti-ageing efekat. Postoje komercijalni setovi koji nude i ovakve mogućnosti.
Pošto se pripremi PRP se aplikuje injekcionim metodama: mikroneedleinga, dermapena, papularnim tehnikama ali i ubrizgavanjem u dublje slojeve, čak preperiostalno. Tretman obično nije pretjerano bolan. Naravno, bolnost zavisi od oštrine i debljine igle. Nakon apliciranja PRP može se dodatno aplicirati trombin ili kalcijum hlorid koji služe za indukciju oslobađanja faktora rasta.
Nakon sezonje kupanja i sunčanja, koža je oštećenja dejstvom sunčevih zraka, tako da je jesen idealno vrijeme za planiranje ovog tretmana.
Dr Duško Marković
Spezijalizant plastične i estetske hirurgije
Klinički Centar Crne Gore
Član ISAPSa, međunarodnog udruženja za estetsku plastičnu hirurgiju
Dodajte komentar