Značaj prostate za seksualnu funkciju
Treba prije svega reći da još uvijek nedovoljno poznajemo specifične biološke funkcije pomoćnih polnih žlijezda, u koje spadaju prostata i sjemene kesice. Nije do sada utvrđeno da prostata luči neki hormon, koji je neophoda za erekciju. Bolje je poznata žlijezdana funkcija prostate i sjemenih kesica. Sekret (sok) ovih žlijezda čini glavnu količinu ejakulata. U sjemenoj tečnosti se nalaze neke materije koje imaju biološko dejstvo. Tu spadaju: ‘postaglandini, imunoglobulini, spermin, fruktoza i limunska kiselina, a od enzima (fermenata) fosfatoze, proteaze i esteraze. Iako su spermatozoidi sposobni da oplode jajnu ćeliju i bez kontakta sa sekretima prostate i sjemenih kesica, nema sumnje da sokovi ovih žlijezda stvaraju optimalni uslov za fertilizaciju (oplodnju jajne ćelije). U sjemenoj tečnosti spermatozoidi imaju povoljne uslove za preživljavanje i razmijenu materija.
Fruktoza (vrsta šećera) i lipidi (masne materije) predstavljaju energetske i hranjive materije za spermatozoide. Sjemena tečnost neutrališe kiseli sadržaj vagine i olakšava preživljavanje i transport spermatozoida u polnim organima žene.
Sekret prostate sadrži materije koje štite mokraćne puteve i reproduktivne organe od invazije bakterija iz uretre. Nepovoljno dejstvo na bakterije imaju metalni joni (Zinc), prosteaze (fermenti koji razlažu bjelančevine), lizozim i imunoglobulin. Čini se da ispiranje uretre sekretom prostate, uspostavlja nepovoljnu sredinu za bakterije i to predstavlja važnu funkciju “pomoćnih” polnih žlijezda.
Uvećana prostata i potencija
Uvećana prostata može pored drugih tegoba dovesti do smanjene potencije. Prije svega uvećana prostata ide sa starenjem kada i prirodno dolazi do smanjenog lučenja testosterona (muškog polnog hormona) naročito poslije 70 godine života i opadanja seksualne funkcije. Zabrinutost zbog starenja, depresija i strah od bolesti i eventualne operacije, zastoj mokraće i poremećaj opšteg stanja, nepovoljno utiču na seksualni život muškarca. Povlačenje ovih poremećaja poslije operacije, kao i opšta rehabilitacija organizma su često uspostavljaju polne moći, koja može biti bolja nego prije operacije.
Impotencija poslije operacije prostate da ili ne
Poslije operacije uvećane prostate seksualna funkcija je po pravilu očuvana, ukoliko je postojala prije operacije. Kod ovih operacija odstranjuje se tkivo uvećane prostate pristupom kroz trbušni zid, na način koji ne ugrožava živu i krvne sudove za penis pa nema razloga za impotenciju. Pravilno izvedena TURP nema uticaja na polnu moć muškarca, pa je uzrok ovih poremećaja nejasan. Pošto učestalost impotencije poslije TURP jako varira očigledan je uticaj psihogenih faktora. Bolesniku se zato može reći da će potencija biti očuvana, ukoliko je postojala i prije operacije.
Opasnost od impotencije mnogo je veća poslije tkz. radikalne prostatectomije, koja se izvodi kada je potrebno odstraniti karcinom ograničen na prostatu. Operacija se sastoji u potpunom odstranjivanju prostate, sjemenih kesica, završnog dijela sjemenovoda i svih karličnih limfnih žlijezda. Ova operacija se bitno razlikuje od operacije prostate adenoma, kojim se ne odstranjuje cijela prostata u njenim anatomskim granicama. Operacija uvećane prostate, sastoji se u odstranjivanju samo uvećanog tkiva prostate oko uretre koja se odvaja od svoje čaure (kapsule). Kapsula prostate ostaje nepromijenjena, kao što se ne mijenja ni njen odnos sa okolnim organima i tkivima. Impotencija se javlja kod 90 % bolesnika poslije radikalne operacije prostate, koja je indikovana kod karcinoma prostate.
U današnje vrijeme mnogi urolozi rade sa medjunarodno standardizovanim upitnicima o poremećajima prostate. Upitnik, koji sadrži pitanja o urinarnoj šemi može se popuniti u toku prijema kod urologa ili kod kuće. Odgovori daju urologu sliku problema kako ih bolesnik doživljava. Štaviše,bolesnik može da popuni isti upitnik još jednom poslije početka liječenja da vidi da li se situacija promjenila.
Upitnik o nepravilnostima kod uriniranja
Odgovorite na sledeća pitanja sa da što znači da se gotovo uvijek tako događa, ili sa ponekad što znači da se to događa više nego jedan put sedmično ali ne konstanto, ili sa rijetko ukoliko se događa rijeđe nego jedan put sedmično. Ostavite pitanje bez odgovora ako bi odgovor na pitanje trebalo da bude ne. Upišite tri poena za svaki odgovor sa da, dva poena za odgovor ponekad i jedan poen za odgovor rijetko.
Pitanje 1:
Da li imate teškoće pri mokrenju bilo pri otpočinjanju mokrenja ili njegovom zaustavljanju / tj. mlaz prerasta u kapanje /, ili imate osjećaj peckanja pri mokrenju? da / ponekad / rijetko
Pitanje 2:
Morate li ustajati noću da biste mokrili da / ponekad / rijetko
Pitanje 3:
Ako ste odgovorili sa da na prvo i na drugo pitanje, da li osijećate bilo kakvu nelagodnost u krstima, slabinama ili nogama dok mokrite?
da / ponekad / rijetko
Pitanje 4:
Da li ste zapazili opadanje ili gubitak seksualnog nagona
da / ponekad / rijetko
Pitanje 5:
Da li Vam je vaš urolog rekao da imate proširenu prostatu? da / ne
Sabiranje poena:
0 – 2poena – problemi u pravom smislu ne postoje 3 – 5poena – ukazuje na postojanje problema i potrebno je da se obratite Vašem urologu.
Vaša sopstvena procjena stanja prostate ne treba biti shvaćena kao zamijena za savjet urologa, već samo kao dodatno saznanje o sadašnjem stanju vaše prostate. Nju treba povremeno ponavljati (najmanje jednom mijesečno) kako biste utvrdili efikasnost dejstva u sprovođenju programa samopomoći.
Piše: prof. dr Bogdan Pajević
Dodajte komentar