Zavisnost od interneta se često upoređuje sa upotrebom marihuane, jer, isto kao i ona, internet ima psihostimulativno dejstvo na čovjeka. Vidne karakteristike ličnosti zavisnika su:
• Osjećaj nemira i razdražljivosti pri pokušaju da se Hsmanji ili zaustavi korišćenje interneta.
• Potreba da se internet koristi kao način da se pobjegne od problema ili razrješenja osjećanja bespomoćnosti, krivice, anksioznosti ili depresije.
• Treća karakteristika je da korisnik prikriva ili laže članove porodice ili prijatelje o trajanju vremena provedenog na internetu.
• Četvrta karakteristika je da se korisnik vraća korišćenju interneta u velikoj mjeri, uprkos prekidima korišćenja od po nekoliko dana.
Pored one opšte zavisnosti od interneta i zavisne potrebe za informisanjem ili za poštom, zavisnost od interneta ima i podgrupe koje su specifičnije i podrazumijevaju isprepletanost raznih kognitivnih, bihejvioralnih i psihodinamskih faktora u samom uzroku nastajanja.
Prevencija i samopomoć
Prvo, korisnici interneta moraju samostalno da prepoznaju obrasce pretjerane upotrebe. Svijest o osnovnim simptomima izuzetno je značajna. Ključni signal je ne samo trajanje vremena provedenog na internetu već i vremena provedenog u razmišljanju o internetu ili aktivnostima vezanim za internet. Sljedeći korak je da se identifikuje osnovni problem. Slično kao i za ostale vrste zavisnika, internet zavisnici treba da se pitaju šta ih izaziva da žele da pobjegnu od svakodnevnog života? Treći korak je da se osmisli kako da se radi na rješavanju problema i tek onda zavisnik treba da preduzme korake da se riješi sama zavisnost.
Zavisnost od interneta jeste impulsima kontrolisano oboljenje, koje ne uključuje korišćenje opijatskih droga i veoma je slično patološkom kockanju.
Liječenje
Liječenje zavisnosti od interneta ambulantno je, individualno i / ili se obavlja kroz grupe za samopomoć i podršku. Terapija može uključiti porodično savjetovanje i edukativne radionice za zavisnike i njihove porodice da bi im to pomoglo da razumiju aspekte porodičnog života koji su doprinijeli razvoju zavisnosti. Za razliku od oporavka kod drugih oblika zavisnosti gdje pacijenti moraju da se uzdrže od konzuimiranja, tretman za zavisnost od interneta fokusira se na umjerenosti i kontroli korišćenja interneta.
Programi oporavka zasnivaju se na kognitivno-bihejvioralnim tehnikama za postizanje umjerenosti i kontrole korišćenja, uz sveobuhvatan psihosocijalni pristup za rješavanje osnovnih problema u životu osobe koja je stvorila potrebu da koristi internet kao način da pobjegne. Kognitivno-bihejvioralna terapija traje otprilike 3 mjeseca, tj. 12 sedmičnih sastanaka. U terapijskoj praksi njene tehnike su se pokazale najefikasnijima i takvi pacijenti imaju najmanji stepen ponovnog razvijanja zavisnosti.
Utvrđivanje stepena zavisnosti od interneta ili Test na kojem ne želite uspjeh 5,00
Na svako pitanje, umjesto odgovora, dajte sebi ocjenu u rasponu 1-5, s tim da je:
1 — Rijetko 2 — Povremeno 3 — Ne znam 4 — Često 5 — Uvijek
Na kraju saberite ocjene i ukupni iznos podijelite sa 20. 3,49 — dovoljan uspjeh — granica je koja se toleriše i ne ukazuje na poremećaj.
I. Koliko često vam se desi da ostanete na vezi duže nego što ste namjeravali?
2. Koliko često zanemarujete kućne poslove da bi proveli više vremena na internetu?
3. Koliko često odaberete internet aktivnost umjesto intimnosti sa svojim partnerom?
4. Koliko često stupate u bliskije veze sa drugim internet korisnicima?
5. Koliko se često ljudi žale na Vas u vezi sa količinom vremena koju provodite „on-line”?
6. Koliko često vaše ocjene ili posao trpe zbog vremena koje provodite „on-line”?
7. Koliko često provjeravate „e-mail”prije nečeg drugog što treba da uradite?
8. Koliko često Vaša produktivnost na poslu pati zbog interneta?
9. Koliko često imate odbrambeni stav ili postajete tajnoviti kada neko pita šta radite „on-line”?
10. Koliko često blokirate uznemirujuće misli o svom životu umirujućim mislima u vezi sa internetom?
11. Koliko često uhvatite sebe da planirate kada ćete ponovo ići na internet?
12. Koliko često se uplašite da bi život bez interneta bio dosadan, prazan i nezanimljiv?
13. Koliko često vičete ili se ljutite kada vas neko uznemirava dok ste „on-line”?
14. Koliko često gubite od sna zbog kasnog noćnog prijavljivanja?
15. Koliko često se osjećate preokupirani mislima o internetu kada niste „on-line”?
16. Koliko često uhvatite sebe da kažete: – Samo još nekoliko minuta – dok ste „on-line”?
17. Koliko često pokušavate da smanjite količinu vremena koje provodite „on-line” i ne uspijevate?
18. Koliko često pokušavate da sakrijete od sebe podatak o tome koliko dugo ste bili „on-line”?
19. Koliko često birate da provodite vrijeme „on-line” umjesto da izađete sa drugima?
20. Koliko često se osjećate depresivno, neraspoloženo ili nervozno a kad se uključite na mrežu to prestane?
Na kraju, umjesto zaključka
Internet nije neprijatelj, iako ljudi vrlo lako postaju zavisni od njega. On ima mnoge važne i potrebne pogodnosti. Na mnogo načina čini naše živote mnogo jednostavnijim. Ono što je najvažnije kod upotrebe interneta jeste UMJERENOST u korišćenju. Nije li ta osobina nešto što se savjetuje u svim segmentima čovjekovog ponašanja?
Ukoliko nijeste u stanju da sami postignete umjerenost, nemojte se ustručavati da tražite pomoć prije nego što se stvari pogoršaju.
Piše: Radmila Stupar-Đurišić, dipl. psihološkinja
Dodajte komentar