[heading]INSTITUT ZA JAVNO ZDRAVLJE CRNE GORE SLAVIO 90 GODINA OD USTANOVLJENJA[/heading] 25. maja tekuće godine Institut za javno zdravlje Crne Gore, jedna od vodećih zdravstvenih ustanova tercijarnog nivoa, svečano je obilježila 90 godina od osnivanja. Stalna bakteriološka stanica, osnovana je u maju1922. godine, na Cetinju, sa svojih tada 11 zaposlenih, vremenom je postala temelj na kom je izgrađen moderni institut koji danas upošljava 199 zdravlju posvećenih ljudi. Ovim povodom organizovana je svečanost kojoj su pristustvovali predsjednik Crne Gore Filip Vujanović, ministar zdravlja doc. dr MiodragRadunović, brojni saradnici iz inostranstva, ambasadori, predstavnici struke i veliki broj zvanica. Prisutnima se u svojstvu domaćina obratio i direktor Instituta za javno zdravlje doc. dr Boban Mugoša. Ovom prilikom potpisan je Memorandum o razumijevanju sa kolegama iz Italije, sa „Istituto Superiore di Samta” iz Rima. Riječ povodom realizacije tog projekta imao je i dr Enriko Garači, direktor imenovane ustanove.
Datum osnivanja Stalne bakteriološke stanice na Cetinju, maj 1922. godine, smatra se začetkom institucionalnog organizovanja sistema javnog zdravlja u Crnoj Gori. 1927. godine ova ustanova biva transformisana u Higijenski zavod, a 1946. godine, osnovan je Higijensko-epidemiološki institut. 1956. godine sjedište ove ustanove premješta se u Podgoricu, gdje je tada konstituisan Centralni higijenski zavod. 1. marta 1962. godine Institut prerasta u Republički zavod za zdravstvenu zaštitu Crne Gore, a od 1970. godine funkcioniše kao Zavod za zdravstvenu zaštitu u okviru Medicinskog zavoda „Dr Vukašin Marković”. 1991. godine organizovan je Zavod za zdravstvenu zaštitu – Podgorica, koji je februara 2002. godine preformulisan u Institut za zdravlje Crne Gore. Baš na sam kraj 2004. godine ova ustanova je dobila i posljednji, danas aktuelni naziv – Institut za javno zdravlje.
Institut za javno zdravlje, kao visokospecijalizovana zdravstvena ustanova na tercijarnom nivou zdravstvene zaštite, ima za osnovni zadatak da sprovodi djelatnosti usmjerene na očuvanje i unapređenje zdravlja svih građana Crne Gore. U veoma razuđenom nizu aktivnosti koje danas spadaju u domen ove značajne ustanove spada i rad na projektu reforme zdravstvenog sistema koji je aktuelan u Crnoj Gori, rad na unapređenju naučnih i istraživačkih afiniteta u oblasti prevencije i drugih vidova zaštite javnog zdravlja, te saradnja sa regionalnim i ostalim međunarodnim centrima slične profilacije u smislu unapređenja i očuvanja zdravlja ukupne populacije. Brojne i raznovrsne aktivnosti Instituta sprovode se u okviru Centra za razvoj zdravstvenog sistema, Centra za promociju zdravlja, Centra za kontrolu i prevenciju bolesti, Centra za zdravstvenu ekologiju, Centra za medicinsku mikrobiologiju i Centra za nauku. Institut u ovom trenutku zapošljava 199 radnika, od čega 34 specijaliste preventivne medicine, 10 specijalizanta, 22 radnika sa visokom školskom spremom, 12 sa visokom i višom medicinskom spremom, 84 sa srednjom spremom i 30 nemedicinskih radnika. Upravo zahvaljujući bogatoj tradiciji posvećenog rada u Institutu, koji je po tom osnovu jedna od značajnih ustanova ovog profila u regionu, eradikovane su brojne zarazne bolesti u našoj populaciji: endemski tifus pjegavac, trahoma, malarija, dječja paraliza, difterija i sl. – Danas možemo reći da je Institut za javno zdravlje moderna zdravstvena ustanova na nivou ovakvih institucija u regionu, čak i u Evropi. Međutim, instituciju ne čini samo prostor i oprema, već prije svega kadar, te Institut ulaže velike napore da edukuje svoj kadar. Tek kada mladi stručnjaci koji se sada nalaze na specijalističkim, magistarskim i doktorskim studijama, završe sa školovanjem, za tri do četiri godine, i pridruže se postojećem kadru, moći ćemo da govorimo o potpuno zaokruženom Institutu u smislu prostora, kadra i opreme – objasnio je tokom svog obraćanja prisutnima ministar zdravlja Crne Gore doc. dr Miodrag Radunović. Institut je, kako je on dalje istakao, prva akreditovana javna zdravstvena ustanova u domenu sanitarne hemije i mikrobiologije, prva licencirana naučna zdravstvena ustanova, a time i ustanova čiji rad cijene domaći i strani partneri. Baza je katedri fakulteta zdravstvenog usmjerenja Univerziteta Crne Gore – Medicinskog, Stomatološkog i Farmaceutskog. Ministarstvo zdravlja kao prioritetne aktivnosti i kroz već donijete strateške dokumente ističe preventivne aktivnosti, te kao vodeću instituciju u kreiranju javnozdravstven-ih strategija, preventivnih programa i aktivnosti, vidi Institut za javno zdravlje, što ovu ustanovu čini posebno odgovornom – naglasio je ministar zdravlja. S tim u vezi, pred ovom ustanovom stoje izazovi novog doba – suzbijanje kardiovaskularnih i malignih bolesti, povreda, dijabetesa, gojaznosti, alkoholizma, narkomanije, raznih infekcija itd.
Institut, po riječima dr Bobana Mugoše, direktora ove ustanove, učestvuje ili je učestvovao u naučnim projektima koji se odnose na istraživanje mjere zloupotrebe psihoaktivnih supstanci, deficit joda kod djece i trudnica, hepatitisa B i C, probleme u vezi sa infekcijom HlV-om itd, potrošnje hrane, sterilizacije mikroorganizama plazmom, itd. Ukazujući na bogat istorijat ove ustanove, on je prikazao različite aspekte uspjeha u radu ove institucije. Naglasio je da je Izvještaj o stanju zdravlja stanovništva Crne Gore, objavljen 16. jula 1881, koji je uradio dr Milovan Jovanović Batut na zahtjev Knjaza Nikole, bio preteča današnjeg Statističkog godišnjaka o zdravlju stanovništva i zdravstvenoj zaštiti u Crnoj Gori, koji svake godine objavljuje Institut za javno zdravlje. Na inicijativu pionira preventivno-socijalne medicinske službe dr Milovana Jovanovića, tada predsjednika Glavnog sanitetskog savjeta i predsjednika Stalne epidemijske komisije pri Ministarstvu zdravlja, i dr Andrije Štampara, načelnika Higijenskog odjeljenja Ministarstva zdravlja u Vladi Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, u novostvorenoj državi su se počele ustanovljavati preventivne ustanove, tako i Stalna bakteriološka stanica na Cetinju iz koje se razvio i današnji moderni Institut za javno zdravlje. S posebnim ponosom ističe se i činjenica da epitet moderni Institut duguje procesu koji je započeo prije desetak godina, a završio se prije dvije godine useljavanjem u novi rekonstruisani i dograđeni objekat Instituta. Institut sada raspolaže opremom na kojoj mu mogu pozavidjeti mnoge slične ustanove u razvijenom svijetu. – Uz kadar koji se svaki dan usavršava Institut stiče sve pretpostavke da bude dostojan svog zadatka i ostane u službi naroda, kako na početku svog rada tako i danas, posvećeno ispunjavajući svoju misiju očuvanja i unaprjeđenja zdravlja stanovništva Crne Gore – naveo je dr Mugoša.
Obraćajući se prisutnima na skupu povodom proslave devet decenija od ustanovljenja prve službe Instituta, dr Enriko Garači, direktor italijanskog instituta za javno zdravlje, naglasio je značaj tredicionalno dobre saradnje Italije i Crne Gore. Napominjući da je crnogorski institut stariji od italijanskog za više od deceniju, kao veoma podsticajan angažman naveo je uključenje u programe Evropske unije koji za predstojeći period nude mogućnost dobijanja projekata vrijednosti 11.5 milijardi eura.
Kao efektno podsjećanje na istorijat i osnovni koncept ove ustanove, prisutnima je ponuđen trinaestominutni video projekt u kome se mogao sagledati rad, uslovi rada i postignuti rezultati.
Za najavu produžetka saradnje sa italijanskim kolegama u okviru ceremonijalnog dijela događaja potpisan je sporazum o bilateralnoj saradnji sa kolegama iz „Istituto Superiore di Sanita” iz Rima. On se prije svega odnosi na razmjenu znanja i stručnjaka.
Dodajte komentar