[heading]U Centru za nauku realizovan Seminar o sektama[/heading] Centar za nauku Kliničkog centra Crne Gore bio je organizator seminara koji se ticao jedne ne sasvim uobičajene teme kada su u pitanju skupovi koji se ovdje organizuju. Predmet događaja bio je uticaj i načini funkcionisanja sekti. Inicijator je bio psiholog Ivan Brajković, a publika koju su uglavnom činili psiholozi i psihijatri imala je priliku da čuje izlaganja profesionalaca koji se bave uticajem sekti, prije svih Zorana Lukovića, glavnog inspektora Uprave policije – Beograd, i specijaliste medicinske psihologije Vlajka Panovića, stručnjaka sa Vojno-medicinske akademije u Beogradu.
Otvarajući Seminar o sektama, dr Slavica Vuisić, načelnica Centra za nauku Kliničkog centra, navela je da se o grupacijama kakve su sekte malo zna, ali se zna da ih ima, da ima problema u zdravstvu vezanih za uticaj sekti, ali da ni taj segment nije detaljno upoznat. 27. oktobra, upravo u cilju upoznavanja sa novim oblicima zavisnosti – prvenstveno sa sektnim djelovanjem – organizovan je ovaj događaj. U kratkom osvrtu na temu, dr Aleksandar Celebić, skrenuo je pažnju prisutnih na značenje ovog društveno pogubnog vida udruživanja i aspekt međunarodnog djelovanja.
SLABOST POJEDINCA I UTICAJ SEKTE
Opšte je poznato da sekte predstavljaju kompleksnu društvenu pojavu koja se nameće kao veliki problem normalnog funkcionisanja društva. Prema jednoj od najprihvatljivijih definicija, po ocjeni inspektora Zorana Lukovića, one predstavljaju svaku socijalnu grupu, bez obzira na broj članova formu organizacije i način registracije, koja vrši prevarnu zloupotrebu stanja i neznanja u situaciji slabosti pojedinca. Trudnice, maloljetnici, osobe kojima je potrebna pomoć, ali i pretjerano ambiciozni, usamljeni, asocijalizovani, predstavljaju osnovne ciljne grupe uticaja sekti. Pored vjerskih, u društvu postoje sektna djelovanja u vidu transgeneracijskih udruženja, neformalnih grupa mladih, koketirajućih satanista, ali se može govoriti i o uticaju brojnih guru pokreta, opasnosti od zloupotrebe humanitarnih organizacija, sinkretističkih sekti tipa Nju ejdž pokreta i sl. Govoreći o raznovrsnim pogubnim uticajima ovakvog djelovanja, inspektor Luković je opisao cijeli niz slučajeva manipulacije ličnošću iniciranim od strane vođe sekti, koji uvijek imaju posljedice u vidu seksualne zloupotrebe, ukidanja osnovnih prava ličnosti, a u nerijetkim slučajevima ishod je fatalan -izvršenje samoubistva ili ubistva. Pored poništavanja osnovnih društvenih vrijednosti – uništavanja porodice – rad sekti se usmjerava na korišćenje lične nesreće osobe koja je žrtva.
Kako je gospodin Luković upozorio, kursevi samo-pomoći, podizanja mentalne spremnosti, komercijalni kultovi, uticaj društvenih mreža dostupnih na internetu spadaju u samo neke oblike širenja uticaja sekti. Stoga je, smatra on, neophodno sprovesti obuhvatnu akciju profesionalaca raznih profila: između ostalih psihologa i psihijatara. Od ne manje važnosti je donošenje zakonske regulative kojom bi se sankcionisala zloupotreba slobode udruživanja. Kada je u pitanju medicina, tipičan primjer sektnog djelovanja prepoznaje se u nametljivom djelovanju brojnih „stručnjaka” alternativne medicine, tzv. terapijskih sekti. Nažalost, upozorio je g. Luković, nije rijedak slučaj da dođe do zloupotrebe nauke te da profesionalni ljekari i psiholozi krenu ovim putem, u cilju ostvarenja materijalne dobiti.
SINDROM ZAVISNOSTI OD SEKTE
Sekte, prema riječima spec. dr Vlajka Panovića, predstavljaju novu socijalnu patologiju koja se širi kao pustinjski požar. Ukazujući na paradoks da u eri napretka informatičko-industrijske civilizacije sve više osoba postaju žrtve socijalne izolovanosti, on je objasnio da upravo takva klima pogoduje uticaju sekti. Usamljene osobe odgovaraju pozivu za udruživanje u krug „sličnih”, stvaraju iluziju o tome da su nekome potrebne i, korak po korak, postaju žrtve kriminalnih naloga sekte čiji su članovi. Psihijatrijski termin za ovakav oblik zavisnosti, kako je saopštio dr Panović, naziva se sindrom vezanosti za sektu.
Roditeljstvo danas dobija sve zahtjevniji oblik. Od roditelja se očekuje da pravovremeno prepoznaju promjene u ponašanju svoje djece i da pronađu način za ukazivanje pomoći. – Pomozite djeci da ono što gledaju i čitaju zapravo vi vidite kako oni to razumiju i da bi mogli da razlikuju dobro od zla, tužno od lijepog, prljavo od čistog – apel je dr Panovića upućen roditeljima koji zbog obaveza na poslu ili čega drugog zanemaruju obaveze prema djetetu. Djeci, smatra on, treba podariti mogućnost odrastanja bez pretjeranog uticaja interneta, video igrica i crtanih filmova koji u njima mogu da probude agresivnost.
Svjesnim uticajem na remećenje mehanizma lučenja kortizola/adrenalina, koji se prirodno pojačava tokom stresa, posredstvom medijskih sadržaja, utiče se na poremećaj ličnosti djeteta. Njegovim odrastanjem ovaj uticaj se širi na razbijanje porodice, naravno one u kojoj vladaju poremećeni porodični odnosi: neusaglašenost roditelja, neposvećenost roditeljstvu i sl. Dr Panović ističe da čak oko 90% ukupnog broja zavisnika od heroina u djetinjstvu nije upoznalo istinsku očinsku pažnju. Očinstvo se, po njemu, uči, i neophodno je da o „prljavoj strani života” dijete bude upoznato od strane oca. Društvo u kom otac i dijete u svakodnevnom razgovoru provedu svega 3-5 minuta ne predstavlja pretjerano veliku prepreku za širenje uticaja sekti. Poremećaj ishrane djeteta, smanjenje trajanja sna i pojava ambicije da se ovlada tehnikama tipa meditacije, signali su koji treba da navedu roditelja da razmisli o njegovom ponašanju.
Dodajte komentar