HOBP je bolest koja se odlikuje smanjenjem maksimalnog ekspiracijskog protoka vazduha kroz disajne puteve kao i sporim pražnjenjem pluća. Karakteriše je prisustvo opstrukcije koja nije potpuno reverzibilna, progresivna je i udružuje se se sa inflamacijom. HOBP se nalazi na četvrtom mjestu što se tiče uzroka smrtnosti u svijetu. Bolest je široko rasprostranjena kako u industrijski razvijenim zemljama, tako i u zemljama u razvoju. Navika pušenja duvanskih proizvoda, zagađenost životne sredine, nepovoljni uslovi stanovanja i životne sredine i brza urbanizacija, predstavljaju doprinoseće faktore.
ETIOLOGIJA I FAKTORI RIZIKA
Rizici nastanka HOBP-a su endogeni i egzogeni. Bolest obično nastaje inreakcijom ova dva činioca.
Endogeni činioci: najbolje je proučen rijedak urođeni deficit alfa-1 antitripsina. Drugi, mogući, endogeni faktori su geni koji su uključeni u patogenezu HOBP-a, ali do sada nisu identiikovani.
Egzogeni činioci: pušenje, prašina, različite hemikalije prisutne na radnom mjestu (para, iritansi, dimovi), kao i aerozagađenje u otvorenom i zatvorenom prostoru: veoma značajnu ulogu igraju i: infekcije i socioekonomsko stanje.
FARMAKOTERAPIJSKI EFEKAT ANTIHOLINERGIČKIH LJEKOVA
Primjena antiholinergičkih ljekova u terapiji HOBP-a smatra se primarnim terapijskim izborom, pri čemu se prednost daje ljekovima sa produženim mehanizmom dejstva. Efikasna kontrola HOBP-a uključuje više različitih komponenti.
Farmakološka terapija služi za prevenciju i smanjenje učestalosti i težine egzacerbacija, popravljanje zdravstvenog statusa pacijenata kao i poboljšanje tolerancije fizičkog napora.
Bronhodilatatori zauzimaju centralno mjesto u simptomatskoj terapiji HOBP-a. Oni se primjenjuju na bazi potrebe ili na regularnoj bazi, kako bi se prevenirali ili redukovali simptomi HOBP-a.
Terapija HOBP-a počiva na primjeni dugodjelujućih bronhodilatacijskih sredstava. Kako je holinergička bronhokonstrikcija osnovni mehanizam bronhoopstrukcije u HOBP-u, primjena antiholinergičkih ljekova logičan je primarni terapijski izbor i to prije svega onih antiholinergika koji imaju produženo dejstvo. Aktivna supstanca u tim ljekovima je tiotropijum-bromid, jedini dugodjelujući antiholinergik.
Tiotropijum-bromid (SPIRIVA®) je specifično antimuskarinsko sredstvo sa dugotrajnim dejstvom koje se u kliničkoj medicini često naziva antiholinergik. U disajnim putevima, inhibicija M-3 receptora u glatkim mišićima rezultira opuštanjem. Kompetitivna i reverzibilna priroda antagonizma pokazana je na receptorima humanog životinjskog porijekla i na izolovanim organskim prepara tima. U pretkliničkim „in vitro” i „in vivo” studijama bronhoprotektivna dejstva bila su dozno zavisna i trajala su duže od 24 časa.
Bronhodilatacija nakon inhalacije tiotropijum-bromida ima prvenstveno lokalni efekat (na disajne puteve), a ne sistemski.
Piše: prim. dr Gani Karamanaga, spec. pulmolog
Dodajte komentar